Knotbomen zijn de groene sieraden van onze streek. Ze vormen een thuishaven voor steenuiltjes en andere vogels, insecten en planten. De bomen moeten elke zes tot tien jaar volledig geknot worden of ze kunnen openscheuren en afsterven.

Hoogstamboomgaarden zorgen voor een gevarieerd, kleinschalig landschap. Daarnaast leveren ze een winst voor de natuur, want ze vormen een bijzonder biotoop voor veel planten en dieren. En bovenal: ze leveren lekker fruit!

Het Regionaal Landschap ondersteunt inwoners van het Meetjesland bij de aanleg van een nieuwe hoogstamboomgaard of het beheer van oudere fruitbomen. Daarnaast organiseren we regelmatig kennismakingscursussen waarbij de deelnemers kennismaken met de basisprincipes van aanplant en snoei. 

Langs landwegen en waterlopen zijn bomenrijen met eiken of populieren opvallende landschapselementen. Ook dreven bepalen het uitzicht van het landschap. Vlinders, vogels en vleermuizen gebruiken rijen bomen als oriëntatiepunten en verbindingsroutes tussen verschillende leefgebieden. Vooral oude, hoge bomen al dan niet met een onderbegroeiing van struiken en kruiden zijn erg waardevol.

In vrijwel alle grote culturen kende men een bijzondere betekenis toe aan bomen. 

Bomen kan je ongemoeid laten doorgroeien maar van de meeste bomen kan je ook knotbomen of tronken maken, als je ze op jonge leeftijd kort afzaagt in de winter.

Houtkanten en knotbomen geven structuur aan het landschap. Afhankelijk van de standplaats vind je er andere boomsoorten. Iedere houtsoort heeft zijn eigen toepassingen. Ook heel wat dieren zijn ervan afhankelijk: ze vinden er voedsel, een schuilplek of planten er zich voort. Doorheen het hele jaar zijn kanten en knotbomen waardevol. Elke soort bloeit op een ander tijdstip in het voorjaar en trekt op ieder moment verschillende bestuivers aan. In het najaar voorzien de vruchten de dieren van een lekkere maaltijd.

Hagen vormen natuurlijke afsluitingen rond boerderijen, weiden en boomgaarden. Ze zijn geliefd bij vogels en andere dieren die er zich in schuil houden. Wanneer een haag de kans krijgt breder en hoger uit te groeien, wordt de ecologische waarde groter. Er komen immers meer bloesems en vruchten in voor.

In het project Gestroomlijnd Landschap wordt in samenwerking met de Provincie Oost-Vlaanderen werk gemaakt van de versterking van natuurverbindingen, een betere waterhuishouding en de herwaardering van waterlopen in het landschap.

Woon je in het Meetjesland en ben je eigenaar van één of meerdere houtkanten? Of ben je bereid om enkele tientallen of honderden meters houtkant aan te planten langs je weiden of akkers?

De vernieuwde hoogspanningsverbinding tussen Zeebrugge en Zomergem zal duurzame energie van op zee landinwaarts brengen. De eerste nieuwe pylonen zijn ondertussen al in het landschap verschenen. Met de aanplant van 'bufferend groen' willen Elia en het Regionaal Landschap Meetjesland de impact op ons landschap sterk verminderen.

Met het project Stevin breidt Elia het 380kV-net uit tussen Zeebrugge en Zomergem. Concreet wordt er een dubbele hoogspanningsverbinding aangelegd. Elia wil de visuele impact voor het landschap beperken en plantte op eigen terrein alvast veel bomen en struiken aan. Op privéterrein was het echter aan de inwoners. Heel wat inwoners deden een beroep op het Elia-fonds om zelf aanplantingen te doen. 

Elia richtte een fonds op voor de groene inkleding van het Horta-project, en plantte op eigen terrein alvast veel bomen en struiken aan. Op privéterrein plantte Regionaal Landschap Meetjesland gratis bufferend groen aan.

De valleien van de Driesbeek en de Wagemakersbeek vormen de landschappelijke verbinding tussen het Drongengoed, Het Leen en het Keigatbos. Om dit valleilandschap te versterken, stimuleert de provincie Oost-Vlaanderen samen met het Regionaal Landschap Meetjesland de aanplant en aanleg van nieuwe kleine landschapselementen.

De Splenterbeek en de Ede vormen de natuurlijke verbindingen tussen de natuur- en bosgebieden van het Drongengoedcomplex. De valleien zijn belangrijk voor de afwatering van de hoger gelegen gebieden. De Splenterbeek en haar zijbeken doorkruisen het landschap en hebben een belangrijke ecologische waarde. In het stroomgebied van de Ede staat het beperken van wateroverlast centraal. De basisidee is water vasthouden waar het kan en water afvoeren waar het moet. Dit project is nu ten einde, hieronder kan je de realisaties binnen dit project bekijken.

Hoe kan je als gemeente het vereiste natuur- en landschapsbeheer efficiënter plannen, uitvoeren en opvolgen?

Onder het motto: ‘Oost-Vlaanderen Klimaatgezond!’ biedt de provincie Oost-Vlaanderen naast de projecten van Regionaal Landschap Meetjesland extra ondersteuning voor de aanplant van een houtkant, heg, bomenrij, hoogstamboomgaard of bos.

In 2017 werd Veneco, in samenwerking met Cultuuroverleg Meetjesland (COMEET) en Regionaal Landschap Meetjesland, erkend als Intergemeentelijke Onroerend Erfgoeddienst Meetjesland of kortweg IOED Meetjesland.

Heb je een idee voor een kleinschalig project in het Meetjesland dat je op korte termijn kan uitvoeren? Wil je jouw leefomgeving versterken op vlak van natuur en landschap? Wil je dat de mensen in je buurt ook kunnen mee genieten? Bezorg ons jouw projectideeën!

Onder algemene landschapszorg verstaan we het stimuleren van het behoud, het herstel en de ontwikkeling van cultuurhistorische en esthetische landschapswaarden alsook van de kleine landschapselementen.

Sinds een twintigtal jaar spannen we ons in om het karakteristieke landschap met haar kleine landschapselementen (KLE’s) in het Meetjesland te behouden en te versterken. Dit gebeurt onder meer dankzij het verlenen van subsidies voor aanplantingen en het graven van poelen. Maar planten en aanleg alleen volstaan niet.

Akkers en akkerranden zijn een belangrijke biotoop voor heel wat diersoorten, maar door veranderd gebruik in de landbouw hebben akkervogels zoals geelgors, veldleeuwerik en patrijs het moeilijk. Het inzaaien van akkers en randen met een bij- en akkervogelvriendelijk mengsel kunnen het verschil maken en zorgen dat landbouw en natuur bondgenoten worden. De bruine kiekendief is dan weer een rietbroederdie nogal eens graanakkers opzoekt. We beschermen
de nesten waar nodig tegen uitmaaien.